بهینه سازی مصرف انرژی در تلویزیون و وسایل صوتی و تصویری

مطـالعه بلند مدت در خصوص وسایل صوتی – تصویری به ویژه تلویزیون هایی كه در حالت آماده به كار هستنـد ، نشـان مـی دهد نیمی از استفاده كنندگان از اینگونه وسایل آنها را درحالت آماده به كار قرار می دهند كه به دلیل مصرف انرژی در حالت آماده به كار، در سطح كشور باعث اتلاف مقادیر زیادی انرژی الكتریكی خواهد شد.

قرار دادن وسایل در حالت آماده به كار، علاوه بر مصرف دائمی انرژی، موجب كاهش عمر مفید آنها نیز می شود.
برخی از تلویزیون ها در حالت آماده به كار تا حدود ۱۵ وات و برخی رایانه ها تا حدود ۶۰ وات مصرف دارند.
در زمان طولانی عدم استفاده ، این وسایل را در حالت آماده به كار (روشن بودن چراغ كوچك قرمز) قرار ندهید و آنها را كاملا خاموش نمایید

– در هنگام خریدلوارم صوتی و تصویری به میزان مصرف برق آنها توجه كنید.
– تلویزیونهای بزرگتر برق بیشتری مصرف می كنند لذا در صورتی كه به تلویزیون باصفحه بزرگ نیازندارید ازتلویزیونهای كوچكتر استفاده كنید.
– از تلویزیون تنها درمواردی استفاده كنید كه به آن نگاه میكنید واز روشن ماندن بیهوده ان اجتناب ورزید .این مسئله باعث افزایش طول عمرتلویزیون وكاهش مصرف برق خواهد شد.
– درصورتیكه فقط قصد استفاده از صدای تلویزیون رادارید میتوانید ازموج (اف ام )رادیواستفاده كنید .

– سعی شود از تلویزیون های مناسب و با وات مصرف كمتر استفاده گردد .
– قبل از خواب از خاموش بودن كامل لوازم صوتی تصویری اطمینان حاصل كنید .
-در صورت استفاده از زمان سنج تلویزیون برای خاموش كردن آن قبل از خواب، آن را در حداقل زمان ممكن تنظیم نمایید .

راهنمای استفاده بهینه از كولرهای آبی و گازی

شدت انرژی در ایران بسیار بالاتر از استانداردهای جهانی است كه نشان از مصرف بی رویه انرژی در بخشهای مختلف جامعه دارد . قیمت پائین انواع حاملهای انرژی و وجودیارانه دولتی در این بخش ، هزینه اتلاف انرژی را در ظاهر اندك و ناچیز و در نتیجه بی تاثیر نشان می دهد و فرهنگ صرفه جویی و مصرف بهینه را كم رنگ نموده است .

در طول سالهای اخیر مصرف برق در بخشهای مختلف با رشد چشم گیری روبرو بوده است . رشد حدود10 درصدی مصرف برق در كشور در مقایسه با متوسط جهانی (2 تا 3 درصد) ، صنعت برق را درخصوص سرمایه گذاری و احداث نیروگاه و شبكه های انتقال و توزیع نیروی برق با مشكل مواجه نموده است . سرمایه گذاری ســالانه حدود40 هزار میلیاردریال برای ایجاد تاسیسات تولید ، انتقال و توزیع نیروی برق و استفاده ازبخش عمده ای از آنها تنها در 4 ساعت زمان اوج بار ، مشكلات عدیده ای را برای صنعت برق بوجود آورده است . ایامی از سال و نیز ساعاتی از شبانه روز دارای بیشترین مصرف انرژی الكتریكی است كه به آن روزهای اوج مصرف سال و ساعات اوج بار گفته می شود و عموما این مصارف اوج ، در فصل تابستان از حدود اواسط تیرماه تا اواسط شهریور ماه است كه متاثر از استفاده انبوه از وسایل سرمایشی است .

سیستم های سرمایشی كه در ایران مورد استفاده قرار می گیرند در نقاط مختلف متفاوت می باشند . از جمله این سیستم ها كه عمدتاً در مناطق جنوب و شمال کشور بعلت آب وهوای گرم و مرطوب مورد استفاده قرار می گیرند ، كولر گازی می باشد .

حدود 7 درصد از خانوارهای ایرانی در فصل گرما از كولر های آبی و یا گازی برای خنك كردن محیط زندگی خود استفاده می كنند . توان کولرهای آبی درحدود 500 وات و در مورد كولرهای گازی بالغ بر 2000 وات است .

كولرهای آبی در مناطقی كه رطوبت هوا بالا است ، مانند شمال و جنوب كشور از كارایی خوبی برخوردار نیستند ، لذا در این مناطق از كولرهای گازی بطور گسترده استفاده می شود . لكن درمناطقی كه شرایط آب و هوایی برای استفاده از كولرآبی مساعد است ، استفاده از كولر گازی اشتباه است . مصرف بالای انرژی الكتریكی در كولرهای گازی ، اهمیت بهینه سازی و كنترل مصرف انرژی الكتریكی را در این وسایل ایجاب می نماید . مقدار انرژی مصرفی در كولرهای گازی تابع عوامل مختلفی است كه از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر مصرف انرژی الكتریكی كولرهای گازی می توان به محل نصب ، سرویس و نگهداری مناسب و تناسب ظرفیت برودتی كولر با فضای مورد استفاده ( از لحاظ مساحت ، دما و رطوبت ) اشاره نمود .

توصیه های کاربردی:

لازم است در موقع خرید كولر گازی به مساحت فضایی كه نیاز به برودت دارد توجه نماییم . درجدول زیر ظرفیت مورد نیاز كولر گازی به نسبت مساحت فضای مورد استفاده ، درج شده است .

ظرفیت BTU/h مساحت (مترمربع )

9000 37-32

10000 41-37

12000 50-41

14000 64-50

18000 91-64

24000 117-91

چنانچه فضای مورد نظر آفتابگیر باشد به ظرفیتهای مندرج در جدول بالا ، 10 درصد اضافه می گردد و اگر فضای مورد نظر سایه باشد ،10 درصد از ظرفیت مذکور کم خواهد شد و چنانچه کولر صرفا” برای آشپزخانه بکار می رود ، می توان از یک رده بالاتر استفاده کرد .

باتوجه به جریان مصرفی بالا ، نصب كولر گازی می بایست توسط تكنسین مجرب صورت پذیرد .

نصب اینورتر در كولرهای گازی پنجره ای باعث افزایش راندمان آنها می شود .

تمیز بودن كندانسوركولر به لحاظ عبور جریان هوا تا میزان زیادی از جریان برق مصرفی كولر می كاهد .

نصب كندانسور كولرهای گازی در سایه باعث جلوگیری از اتلاف میزان قابل توجهی از انرژی مصرفی آنها خواهد شد .

در صورت امكان كولر گازی را در مسیر باد نصب كنید ، زیرا این كار باعث انتقال حرارت بهتر در كندانسور شده و در نتیجه افزایش بازده و كاهش مصرف انرژی حاصل خواهد شد .

سعی شود محوطه پشت كولر دارای فضای مناسبی جهت گردش هوا باشد .

درزگیری مناسب اطراف كولر ، قرار نداشتن در معرض تابش مستقیم خورشید ، سرویس به موقع و تمیز نمودن فیلترهای هوا و رادیاتور ، تاثیر به سزایی در كاهش مصرف انرژی الكتریكی دارند .

در شهرهای جنوبی كشور كه دارای آب و هوای بسیار گرم و مرطوب هستند ، كاشتن یك اصله درخت در نزدیكی كولرگازی ، حدود 10 تا 15 درصد كاهش مصرف انرژی الكتریكی را به همراه خواهد داشت . علاوه براینکه کاشتن درخت در مجاورت ساختمانها باعث زیبایی و عایق سرما و گرمای ساختمان نیز می گردد .

برق مصرفی كولرهای گازی همزمان با استفاده از لامپهای كم مصرف ( بدلیل تشعشع حرارتی كمتر این لامپها ) به میزان قابل توجهی كاهش می یابد .

تمامی كولرهای گازی دارای درجه تنظیم دما ( ترموستات ) هستند . لذا باتوجه به اینكه بهترین درجه برودت منزل در فصل تابستان بین 24 تا 26 درجه سانتی گراد است ، می بایست از سرد كردن بیش از حد محل سكونت خودداری کرد .

اتاق های خواب را از 24 درجه سانتیگراد خنك تر نكنید .

استفاده بی مورد و یا همزمان از وسایل خانگی گرمازا مانند اجاق ، سماور ، لامپ رشته ای و … باعث افزایش بار گرمایی محیط می شود ، كه این امر زمان كار كولرگازی را جهت رسیدن به برودت مطلوب ، افزایش داده و درنتیجه منجر به مصرف بیش از اندازه انرژی الكتریكی در كولر گازی خواهد شد . بنابر این كارهایی نظیر پخت و پز ، اتوكشی و … را درساعاتی انجام دهید كه گرمای هوا كمتر است .

جهت استفاده بهینه از انرژی و پایداری بیشتر شبكه برق درساعات اوج بار (درتابستان ازساعت 20 تا 24 و ساعت 12 تا 16) از استفاده همزمان چند كولر ، حتی المقدور خودداری نمایید .

در تابستان معمولاً سه منبع عمده گرمای ناخواسته در منزل وجود دارد ؛ گرمای هوای خارج كه از طریق سقف و دیوار هدایت می شود ، گرمایی كه از لامپ ها و لوازم خانگی انتشار می یابد و نور خورشید كه از راه پنجره ها به داخل می تابد . با استفاده از سایبان ، پرده كركره و یا پرده پارچه ای با رنگ روشن ، می توان نور خورشید را به سمت بیرون منعكس نمود .

راهكارهای تکمیلی بهینه سازی مصرف انرژی الكتریكی در سیستم های سرمایشی(انواع كولرها ، چیلر ، پنكه و …)

ظرفیت سیستمهای سرمایشی را متناسب با فضای مورد استفاده انتخاب نمائیم.
ظرفیت سیستمهای سرمایشی را متناسب با شرایط آب و هوایی انتخاب نمائیم . كولرهای گازی برای مناطق گرم و مرطوب و كولرهای آبی برای مناطق معتدل مناسب است.
كولرهای بزرگتر از حد نیاز تنها باعث افزایش مصرف برق می شوند.
كولرهای گازی بسته به نوع آب و هوا به 3 كلاس منطقه ای گرمسیری ، معتدل و سردسیر تقسیم می شوند.
بمنظور كاهش هزینه برق مصرفی بهتر است تنها اتاق كار را بوسیله سرمایش موضعی خنك نمائیم.
كولرهای گازی از وسایل پرمصرف برقی می باشند و بهتر است زمان استفاده از آنها را به حداقل برسانیم.
روشن نگه داشتن مداوم كولر باعث گرم شدن موتور و كاهش بازدهی كولر می شود.
سعی كنیم از دور آهسته كولر استفاده تا هزینه برق مصرفی كمتر شود.
در صورت ترك اتاق به مدت طولانی ، نیم ساعت قبل از ترك اتاق سیستم سرمایشی را خاموش نمائیم.
بمنظور تداوم برق رسانی به هموطنان و كاهش هزینه برق مصرفی ، در ساعات اوج بار مصرف از كلید بادزن (فن) در كولرهای گازی و یا از پنكه استفاده نمائیم.
استفاده از پنكه در برخی ساعات تابستان ، هوای مطلوب را فراهم و هزینه برق را كاهش می دهد.
هنگام خرید كولر به علامت استاندارد و برچسب انرژی با بالاترین درجه كارایی آن توجه نمائیم.
جالب است بدانیم دمای مطلوب حدود 24 درجه سانتیگراد می باشد.
با تنظیم ترموستات كولرهای گازی بر 26-24 درجه سانتیگراد ، به افزایش عمر كولر و كاهش هزینه انرژی خانوار كمك نمائیم.
در صورت باز بودن اطراف كولرهای گازی پنجره ای ، بخش زیادی از انرژی را هدر می دهیم.
با درزگیری اطراف پنجره ها و درها از هدر رفتن انرژی جلوگیری نمائیم.
بهره مندی از هوای طبیعی (بخصوص در شب) باعث كاهش هزینه برق می شود.
با خنك كردن بیش از حد فضای سكونت و كار ، باعث افزایش مصرف انرژی نشویم.
نصب كلیه سیستمهای سرمایش (كندانسور كولر گازی ، كولر آبی ، كولرهای گازی پنجره ای ، دستگاه پنكه و …) در مسیر باد باعث تبادل بهتر حرارت ، افزایش بازدهی و كاهش مصرف انرژی می گردد.
با استفاده از نوارهای عایق و رنگهای روشن بر روی كولر آبی و كانالهای آن ، باعث كاهش دمای داخل كولر و جلوگیری از اتلاف برق خواهیم شد.
با استفاده از پرده های روشن در روزهای خیلی گرم ، از ورود گرمای زیاد به داخل ساختمان جلوگیری نموده و باعث كم شدن زمان كاركرد سیستمهای سرمایشی و كاهش هزینه برق خواهیم شد.
سرویس مرتب سیستمهای سرمایشی ضمن افزایش طول عمر سیستم ، كاهش 10 الی 15 درصدی مصرف برق را نیز خواهد داشت.
با خاموش نمودن سیستمهای سرمایشی در هنگام ترك ساختمان ، به اقتصاد خانواده كمك نمائیم.
پوشیدن لباسهای سبك و روشن ، باعث جلوگیری از تعرق بدن و كاهش زمان استفاده از سیستمهای سرمایش می شود.
استفاده از لامپ های پر مصرف (رشته ای ، گازی ، خیاری ، مدادی ، هالوژنی) باعث تولید حرارت و افزایش زمان استفاده از سیستم های سرمایشی می شود.
مسیرهای عبور هوای سیستم سرمایشی را بطور منظم تمیز كرده و از عدم وجود موانع در این مسیرها اطمینان حاصل نمائیم.
عایقكاری جداره های ساختمان (سقف ، كف ، دیوارها) باعث كاهش هدایت گرما به داخل و كاهش زمان كاركرد سیستم های سرمایشی می شود.
استفاده از پنجره های دو جداره باعث كاهش تبادل حرارتی و زمان استفاده از سیستم های سرمایش و در نتیجه كاهش هزینه برق مصرفی خواهد شد.
با توجه به مصرف بالای كولرهای گازی ، در ساعات اوج مصرف از حداقل تعداد استفاده شود.
بهترین زمان را برای برگزاری جلسات اداری (ساعت خنك روز) انتخاب تا نیاز به سرمایش كمتری داشته باشیم.
استفاده از سایبان برای مغازه ها و فروشگاهها در فصل تابستان از گرم شدن داخل آنها جلوگیری می كند و نیاز سرمایشی را كاهش می دهد.
نصب درب های اتوماتیك ورود و خروج با عكس العمل سریع در فروشگاهها و مراكز تجاری پر تردد ، تأثیر زیادی در كاهش تلفات سرما و گرما دارد.

استفاده از لامپ کم مصرف

یكی از ویژگیهای دنیای امروز ، استفاده گسترده از انرژی الكتریكی است . درطول سالهای اخیر مصرف برق در بخشهای مختلف ، رشد چشمگیری داشته است. توسعه در صنعت برق به سرمایه گذاری سنگین و صرف زمان طولانی جهت احداث تاسیسات تولید و انتقال نیازمند است . در کشور ما ، بخش عمده سرمایه گذاری مربوط به تامین برق در ساعات اوج مصرف است كه همواره از حوالی غروب شروع شده و چند ساعت به طول می انجامد . بیشترین سهم مصرف برق در ساعات اوج مصرف مربوط به مشتركین خانگی (حدود 47 درصد ) و بخش عمده ای از آن مربوط به مولفه روشنایی است و پرمصرف ترین وسیله در این بخش ، لامپهای 100 وات و60 وات رشته ای معمولی و شمعی می باشند . لامپهای رشته ای در واقع مثل بخاری برقی عمل می نمایند كه نور نیز ساطع می كنند . اساس كار لامپهای رشته ای معمولی به گونه ای است كه بخش عمده برق مصرفی آنها به گرمــا تبدیل شده و تنها بخش كوچـكی از آن ( حدود 10 درصد ) بـه روشنایی تبدیل می گردد . این خصوصیت بویژه درماههای گرم ، باعث افزایش مصـرف سیستم های سرمـایشی نیز خواهد شد . لذا استفاده از لامپهای كم مصرف بدلیل عدم گرمازایی ، سبب كاهش چشمگیری در مصرف سیستم های سرمایشی و بالطبع هزینه آن می گردد . عمركوتاه لامپهای رشته ای ، مصرف زیاد برق و تلفات حرارتی آنها ، جملگی در لامپهای كم مصرف جبران شده و از راندمان بالایی برخوردار گردیده اند .

پیشنهادها :

باتوجه به توضیحات ارائه شده ، ضرورت استفاده بهینه از انرژی الكتریكی در بخش روشنایی به خوبی آشكار گردیده و در این راستا موارد زیر پیشنهاد می گردد :

– تمیز نگهداشتن شیشه های پنجره ها و استفاده هرچه بیشتر از نور طبیعی روز

– استفاده از لامپهای رشته ای 60 و یا 40 وات در راه پله ها ، انباریها و سرویسهای بهداشت

– نصب قاب چراغ های مناسب و شكیل برای لامپهای كم مصرف به جهت افزایش زیبایی و انعكاس نور لامپ

– رنگ آمیزی روشن دیوارها ، سقف و چهارچوب در و پنجره

– استفاده از نور عمومی کم برای کل محیط و بهره گیری از نور موضعی برای محل و میزکار

– استفاده از لامپهای کم مصرف در محلهایی که ساعات بیشتری در شبانه روز به روشنایی نیاز دارند و خاموش و روشن کردن آنها در حداقل است .

– نزدیك كردن لامپ به سطـح كـار ( مثل میز تحریر) با استفاده از چراغهای آویز ، به منظور افزایش راندمان روشنایی

– استفاده از لامپهای كم مصرف (CFL)بجای لامپهای شمعی لوسترها و رشته ای 100 وات در اتاقهای مطالعه ، نشیمن ، پذیرایی و آشپزخانه

– استفاده از كلیدهای زمان دار در راهروها و محلهای عبور ، جهت خاموش شدن چراغ فضاهای بلااستفاده پس از عبورافراد

– تمیز کردن و پاكیزه نگه داشتن لامپها و حبابهای مربوطه

– آشنا سازی فرزندان با فرهنگ صرفه جویی و مصرف بهینه برق ، و خاموش نمودن لامپهای اضافی

– استاندارد روشنایی درطراحی و نصب تجهیزات ، زیرا روشنایی كم به سلامت چشم آسیب می رساند و روشنایی بیش از حد نیز سبب خیرگی ، سردرد ، خستگی و ناراحتی چشم می شود .

لامپ های كم مصرف :

برای دسترسی به روشنائی مطلوب و دارای بازدهی بالا، در داخل منزل حتی الامكان ازلامپ های كم مصرف استفاده نموده و به موقع نسبت به غبار زدایی آنها اقدام فرمایید .

لامپ رشته ای نور را با تلفات زیاد تولیدمی كند و بیش از90 درصد انرژی مصرفــی آن به حـرارت تبدیـــل می شود در حالیكه لامپ های كم مصرف بدون تولید حرارت عمری بالغ بر 8 تا 10 برابر لامپ های رشته ای دارند . اگرچه لامپ های كم مصرف گرانتر از لامپهای رشته ای هستند ولی دوام طولانی تر و مصرف كم آنها خیلی زود تفاوت قیمت را جبران می كند .

لامپ های فلورسنت معمولی ( اصطلاحا” لامپ مهتابـی) نیز یك لامپ پر بازده است و در مكان هایی كه امكان نصب و استفاده از آن مقدور است ، توصیه می شود